Nicéphore Niepce
Nicéphore Niépce (7 Mart 1765 – 5 Temmuz 1833), fotoğrafçılığın öncülerinden biri olarak tanınan Fransız bir mucittir. Niépce, heliyograf adını verdiği bir teknik geliştirerek, 1825’te fotoğrafik bir işlem ürünü olan dünyanın en eski hayatta kalan baskısını yaratmıştır. Ayrıca, kendisi ve ağabeyi Claude Niépce ile birlikte dünyanın ilk içten yanmalı motorlarından biri olan Pyréolophore’u tasarlamış ve geliştirmiştir.
Erken Yaşamı ve Eğitimi
Nicéphore Niépce, Chalon-sur-Saône, Saône-et-Loire’de zengin bir avukatın oğlu olarak doğdu. Babasının mesleğini takip etmek yerine, Niépce bilime ve özellikle deneysel yöntemlere ilgi duydu. Oratoryan kolejinde eğitim gördü ve burada bilim ve deneysel yöntem öğrendi. Nicéphore, Saint Nicephorus’un onuruna Nicéphore adını benimsedi ve kolejde başarılı bir öğrenci olarak tanındı.
Askeri Kariyeri ve Bilimsel Araştırmaları
Fransız ordusunda Napolyon altında görev yapan Niépce, sağlık sorunları nedeniyle askeri kariyerini sonlandırdı. Daha sonra Agnes Romero ile evlendi ve Nice bölgesinin yöneticisi oldu. 1795’te bilimsel araştırmalar yapmak için bu görevinden ayrıldı. Ailesi ile birlikte Chalon’a dönen Niépce, burada ağabeyi Claude ile bilimsel çalışmalara başladı.
Fotoğrafçılığa Katkıları
Nicéphore Niépce, fotoğrafçılığın öncüsü olarak tanınır ve 1825’te yarattığı, günümüze ulaşan en eski fotoğrafik eserlerden biri ile tanınır. Bu eser, bir 17. yüzyıl Flaman gravürünün kopyasıdır ve Niépce’nin heliyografi süreci ile fotoğrafik olarak oluşturulan bir baskı plakası kullanılarak üretilmiştir. Bu ilk çalışmalar, modern fotoğrafçılığın temellerini atan adımlardı.
Niépce’nin fotoğrafçılıkla ilgili ilk deneyleri, litografi sanatına olan ilgisinden ve popüler bir çizim yardımcısı olan kamera obskurayla tanışıklığından kaynaklanmıştır. 1816 yıllarında, gümüş klorürle kaplanmış kağıt üzerine küçük kamera görüntüleri yakalayarak, bu alandaki ilk başarılarından birine imza atmıştır. Ancak, bu çalışmaların sonuçları negatif olup, görüntüleri sabitleme konusunda başarısız olmuştur.
Bitüm ve Fotoğrafik Baskılar
Niépce, ışık tarafından etkilenen başka maddelere yöneldi ve sonunda Yahudi Asfaltı olarak da bilinen Bitumen of Judea üzerinde yoğunlaştı. Bu madde, eski zamanlardan beri çeşitli amaçlar için kullanılan doğal bir asfalttır. Niépce, bu maddeyi lavanta yağı ile çözerek, litografik taşlara veya metal veya cam levhalara ince bir tabaka halinde sürdü. Güneş ışığında yeterince maruz kaldıktan sonra, ışıkla korunan bitüm çözünebilir ve böylece orijinal görüntüyü açığa çıkarabilirdi.
Dünyanın İlk Kalıcı Fotoğrafik Görüntüsü
Niépce, 1822’de heliyografisini kullanarak, Papa Pius VII’nin bir gravürünün temasla maruz kaldığı bir kopyasını yarattı. Bu, dünyanın ilk kalıcı fotoğrafik görüntüsü olarak kabul edilir, ancak Niépce bu gravürden baskılar yapmaya çalışırken daha sonra yok olmuştur. 1825’te, bir at ve adamın olduğu bir 17. yüzyıl gravürünün ve muhtemelen bir kadın ve dönen tekerleğin olduğu bir gravür veya oyma baskısının kopyalarını yarattı. Bu eserler, basit kağıt üzerine baskı yapılan ancak baskı plakalarının Niépce’nin süreciyle fotoğrafik olarak oluşturulduğu, esasında dünyanın en eski fotokopileridir.
Le Gras’taki Tarihi Fotoğraf
1826 veya 1827’de, Niépce, Le Gras’taki evinin penceresinden manzaranın fotoğrafını çekti. Bu, günümüze ulaşan en eski bilinen kamera fotoğrafıdır. Bu tarihi görüntü, 20. yüzyılın başlarında kaybolmuş gibi görünse de, fotoğraf tarihçileri Helmut ve Alison Gernsheim tarafından 1952’de yeniden keşfedilmiştir. Görüntüyü yakalamak için gereken pozlama süresi genellikle sekiz veya dokuz saat olarak kabul edilir, ancak daha sonra yapılan araştırmalar bu sürenin aslında birkaç gün olabileceğini göstermiştir.
Daguerre ile Ortaklık ve Miras
1829’da, Niépce, kamera ile kalıcı fotoğrafik görüntüler oluşturmanın yollarını arayan Louis Daguerre ile ortaklık kurdu. Bu ortaklık, Niépce’nin 1833’teki ölümüne kadar sürdü. Daguerre, daha sonra sadece yüzeysel olarak Niépce’nin sürecine benzeyen bir süreç geliştirdi ve bunu “dagerreyotipi” olarak adlandırdı. 1839’da, Daguerre, Fransa hükümetinin bu icadı Fransa halkı adına satın almasını sağladı. Hükümet, Daguerre’ye ömür boyu yıllık 6.000 frank maaş ödemeyi ve Niépce’nin varislerine yıllık 4.000 frank verilmesini kabul etti. Bu düzenleme, Niépce’nin oğlunu rahatsız etti, çünkü babasının çalışmalarının tüm faydalarını Daguerre’nin elde ettiğini iddia etti. Birçok yıl boyunca, Niépce’nin katkısı az tanınmış olsa da, sonradan tarihçiler tarafından yeniden değerlendirilmiş ve şimdi “heliyografi” sürecinin, ışığın ışığa duyarlı bir yüzey üzerindeki etkisiyle makul bir şekilde ışığa dayanıklı ve kalıcı bir görüntü oluşturulması olarak tanımlanan “fotoğrafçılığın” ilk başarılı örneği olarak kabul edilmektedir.
Niépce’nin orijinal süreci, dagerreyotipin tanıtılmasıyla başlangıçta göz ardı edilmiş olsa da, asıl amacı için kullanımı sonunda fark edilmiştir. 20. yüzyılın ortalarına kadar, ince bir bitüm tabakası, baskı plakaları yapmak için yavaş ama çok etkili ve ekonomik bir foto direnç olarak yaygın olarak kullanılmıştır.
Diğer İcatları ve Araştırmaları
Niépce, fotoğrafçılığın yanı sıra, çeşitli bilimsel ve teknik alanlarda da yenilikler yapmıştır. İçten yanmalı motor olan Pyréolophore, kardeşi Claude ile birlikte yaptığı önemli icatlardan biridir. Bu motor, lycopodium tozu patlamalarıyla çalışıyor ve modern motor teknolojisinin öncülerinden biri olarak kabul ediliyor.
Ayrıca, Niépce ve kardeşi, su pompalama sistemleri üzerinde de çalışmışlar ve Marly makinesi için hidrostatik bir prensip geliştirmişlerdir. Bu çalışmaları, mühendislik ve mekanik alanlarında önemli ilerlemeler olarak değerlendirilir.
Son Yılları ve Mirası
Nicéphore Niépce, 1833 yılında bir felç sonucu hayatını kaybetti. Ölümünden sonra oğlu Isidore, Louis Daguerre ile ortaklık kurdu ve babasının heliograf sürecinin teknik detaylarını açıklamak karşılığında hükümetten maaş aldı. Niépce’nin kuzeni Claude Félix Abel Niépce de Saint-Victor, fotoğrafta albümen kullanımını başlatan bir kimyagerdi ve uranyum tuzlarının insan gözüne görünmeyen bir tür radyasyon yaydığını keşfetti.
Nicéphore Niépce, fotoğrafçılık tarihinde önemli bir figür olarak kabul edilir ve “heliyografi” süreci ile modern fotoğrafçılığın temellerini atmıştır. Onun icatları ve çalışmaları, bugün hala fotoğrafçılık ve baskı teknolojilerinde etkisini sürdürmektedir. Niépce’nin yaşamı ve başarıları, fotoğrafçılık tarihinde önemli bir yer tutar ve onun yenilikçi çalışmaları, günümüzdeki pek çok görsel sanat ve iletişim biçiminin temelini oluşturmuştur.
